Các quyết định luận phía sau hành vi Hướng nghiệp ở người đi học và lao động tìm kiếm việc làm (Determinisms behind the career and vocational guidance behaviors of learners and job seekers)
Hành vi của các chủ thể hướng nghiệp như người đi học (học sinh, sinh viên…), người lao
động và tìm kiếm việc làm chịu nhiều tác động xã hội khách quan
2
. Trong nhiều trường hợp,
như ở Việt Nam, sự lựa chọn ngành học, nghề nghiệp và việc làm của các chủ thể này không
đi cùng hướng mong đợi, kỳ vọng của cấp quản lý vĩ mô về đào tạo và việc làm (các quy
hoạch, định hướng vĩ mô của nhà nước). Trong số các yếu tố khách quan này, có một số được
gọi là các quyết định luận xã hội chi phối hành vi hướng nghiệp của các chủ thể, kể cả gia
đình của họ. Bài viết này, từ góc độ nhân học và xã hội học hướng nghiệp, xem xét một số
quyết định luận đứng sau quá trình hướng nghiệp của người đi học, đi làm, lao động tìm kiếm
việc làm, phân tích một số yếu tố xã hội liên quan đến quan niệm lựa chọn nghề nghiệp cũng
như hành vi và biến đổi của các thiết chế xã hội liên quan đến hướng nghiệp.