Phố cảng thu xà ở Quảng Ngãi( thế kỷ XVIII đến nửa đầu thế kỷ XX) trong tổng thể các phó cảng cổ ở m
Cuối thời trung đại trong lịch sử Việt Nam, ở miền Trung có hai vấn đề đáng
lưu ý là sự dịch chuyển trung tâm quyền lực chính trị từ phía Bắc vào và sự phát
triển mạnh mẽ của kinh tế hàng hóa (chủ yếu trong 2 thế kỷ XVII-XVIII). Một
trong những hệ auả cũng là động lực của kinh tế hàng hóa là sự hưng khởi của các
phố cảng miền Trung như Thanh Hà, Bao Vinh (Huế), Hội An (Quảng Nam), Đà
Nang, Nước Mặn - Gò Bồi (Bình Định), Thu Xà (Quảng Ngãi),... Những thành tựu
nghiên cứu về các phổ cảng miền Trung đã có nhiều thành tựu 1 nhưng cái tên Thu
Xà vẫn còn rất xa lạ trong việc nghiên cứu về các phố cảng cổ. Bài viết này trên cơ
sở các tư liệu thành văn và kết quả của quá trình điền dã tại địa phương, chúng tôi
muốn phác họa vài nét về hoạt động của phố cảng Thu Xà. Đồng thời dựa trên các
thành lựu nghiên cứu trước đây về các phố cảng để cố cái nhìn tổng thể về các phổ
cảng ở miền Trung nhằm rút ra một số đặc điểm về sự hình thành, các đặc trưng
trong hoạt động thương mại, sự suy tàn nhằm góp phần vào việc nhìn nhận một
cách tổng thể về các phổ cảng cổ miền Trung cuối thời trung cận đại mà trong đó có
không ít đã không còn trên thực địa. Từ đó, góp phần vào công cuộc phát triển bền
vững các đô thị hiện nay.