Phụ nữ trí thức với xu hướng hội nhập ở Việt Nam nửa đầu thế kỷ XX
Năm 1906, khi sang Pháp lần đầu tiên dự Hội chợ Macxay, tri phủ Hoài Đức
Trần Tán Bình đã tỏ ra kinh ngạc trước những thành tựu của văn minh phương Tây:
“Những điều tôi trông thay thì từ xưa thật chưa từng trông thấy bao giờ. Những
nhời tôi nghe thấy từ xưa chưa từng nghe thấy bao gỉờ...”[ Đăng cổ tùng báo-
11/4/1907], Hơn 30 năm sau, năm 1942 Hoài Thanh, Hoài Chân đã viết trong Thi
nhân Việt Nam về những thay đổi trong cuộc sống của người Việt: “chúng ta ở nhà
Tây, đội mũ Tây, đi giầy Tây, mặc áo Tây. Chúng ta dùng đèn điện, đồng hồ, ô tô,
xe lửa, xe đạp... còn gì nữa! Nói làm sao cho xiết những thay đổi vật chất phương
Tây đã đưa tới giữa chúng ta... Những đồ dùng kiểu mới ấy chính đã dẫn đường
chơ tư tưởng mới. Trong công cuộc Duy tân ảnh hưởng của nó ít ra cũng ngang với
ảnh hưởng những sách nghị luận của hiền triết Âu Mỹ cùng những sách cổ động
của Khang Lương, Sĩ phu nước ta từ xưa vổn chỉ biết có Khổng-Tử bắt đầu dẫn
Mạnh Đức Tư Citru với Lư Thoa, họ bắt đầu viết quốc ngữ... ”! . Ba năm sau nữa,
vào năm 1945, thành công của Cách mạng tháng Tám đã khai sinh nước Việt Nam
dân chủ cộng hòa với bản tuyên ngôn độc lập mang đầy đủ tinh thần của thời đại về
nền “dân chủ, cộng hòa” - phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử nhân loại