Phục dựng và bảo tồn tuồng cổ qua hướng khai thác các kịch bản tuồng hán nôm
“Tuồng”, “hát bộ” hay “hát bội” là loại hình kịch hát truyền thống đặc thù của
Việt Nam. Chữ “tuồng” vốn dĩ là tên gọi chung để chỉ một vở kịch hát1, sau dần
được coi như là một danh từ để chỉ riêng cho loại hình nghệ thuật “hát bội”. Hiện
nay, ngoài vấn đề tên gọi chính thống, giới khoa học vẫn chưa thống nhất nhiều
điểm về tuồng như: thời điểm ra đời của nghệ thuật tuồng, phân kỳ lịch sử phát
triển của nó, đặc thù của mỗi giai đoạn, mối quan hệ giữa tuồng và diễn xướng dân
gian; hoạt động tín ngưỡng dân gian, mối quan hệ giữa tuồng và kịch hát khu vực
cũng như thế giới v.v… nhưng mọi ý kiến đều thống nhất tuồng là loại hình nghệ
thuật đặc thù có giá trị, thể hiện bản sắc và là sự phát triển đỉnh cao của sân khấu
truyền thống Việt Nam, thậm chí tuồng còn được coi là thước đo để đánh giá “trình
độ văn minh” của dân tộc. Trần Văn Khải trong Nghệ thuật sân khấu Việt Nam đánh
giá: “Hát bội hay về lối cổ điển. Về hình thức tuy cổ lỗ nhưng về tinh thần nó có thể
tượng trưng cho cái “Nho phong sỹ khí” của dân tộc Việt Nam”2.